આજનો જીવનમંત્ર:કોઈને કઇ સમજાવવું હોય તો સૌથી પહેલાં તેના મનમાં રહેલી શંકાને દૂર કરો, બાદમાં ઉદાહરણ સાથે વાત કરો

વાર્તા મહાભારતમાં રાજા પરીક્ષિતને શાપ મળ્યો હતો કે સાત દિવસ બાદ તક્ષક નાગ તેને ડંખ મારશે. શાપને કારણે નક્કી થઇ ગયું કે, સાત દિવસ પછી રાજા પરીક્ષિતનું મોત થશે.

રાજા પરીક્ષિતને વિચાર આવ્યો કે, અંતિમ દિવસોમાં મારે શુકદેવજી પાસેથી ભગવદ ગીતા સાંભળવી જોઈએ અને કથાનાં માધ્યમથી એ જાણવું જોઈએ કે જયારે માણસનું મૃત્યુ થાય છે ત્યારે શરીરમાંથી આત્મા કેવી રીતે નીકળે છે. આ બાદ પરીક્ષિત શુકદેવજી પાસે પહોંચી ગયા હતા. શુકદેવજીએ બાદમાં કથા સંભળાવવાનું શરૂ કર્યું હતું. જયારે કથામાં શ્રી કૃષ્ણના જન્મની કથા આવવાની હતી ત્યારે પરીક્ષિતે એક પ્રશ્ન પૂછ્યો, 'શ્રી કૃષ્ણના ચરિત્રમાં આટલા બધા પરિમાણો શા માટે છે? ક્યારેક તે ગોપીઓ સાથે નૃત્ય કરે છે, તો ક્યારેક મટકી ફોડે છે તો ક્યારેક જ્ઞાન આપે છે.'

આ વાતો સાંભળીને શુકદેવજી સમજી ગયા કે મારા શ્રોતા પરીક્ષિત શ્રી કૃષ્ણના ચરિત્રના કારણે મૂંઝવણમાં ફસાયેલા છે. આ પછી તેમણે શ્રી કૃષ્ણના જન્મની કથા પહેલા રામની કથા સંભળાવી હતી. રામ કથા મર્યાદા પુરુષોત્તમની કથા હતી. તે પણ વિષ્ણુ ભગવાનનાં જ અવતાર હતા.

વાર્તા સાંભળતી વખતે, પરીક્ષિત ગયા કે ભગવાન અવતાર લે છે અને દેશ, સમય અને સંજોગો અનુસાર તેમની ભૂમિકાઓ નક્કી કરે છે. રામના સમયમાં રામનું પાત્ર આવશ્યક હતું અને શ્રી કૃષ્ણના સમયમાં યુગ બદલાયો હતો. આ કારણે શ્રી કૃષ્ણએ કેટલાક અનોખા કાર્યો કર્યા હતા. શ્રી કૃષ્ણના જન્મ પહેલાં જે રીતે શુકદેવજીએ રામની કથા સંભળાવી હતી, તે તેમની શાણપણ હતી.

બોધ
આ વાર્તામાંથી આપણને એક બોધપાઠ મળે છે કે જ્યારે કોઈ વ્યક્તિએ આપણને કોઈ વાત સમજાવવી હોય તો સૌથી પહેલાં તેની શંકાને સમજો અને પછી તેને દૂર કરો. ત્યારપછી તમારી વાત એવા ઉદાહરણ સાથે કહો કે સામેની વ્યક્તિ સરળતાથી આપણી વાત સમજી શકે. આ પ્રયોગ શુકદેવજીએ પરીક્ષિત સાથે કર્યો હતો અને તેમાં તેમને સફળતા પણ મળી હતી.